สร้างนวัตกรรมการศึกษาได้ไม่ยากอย่างที่คิด

นิยามของนวัตกรรมทางการศึกษา หมายถึง การนำแนวคิดวิธีการปฏิบัติ หรือสิ่งประดิษฐ์ที่ได้รับการพัฒนา ปรับปรุง หรือดัดแปลงให้มีความเหมาะสม และสอดคล้องกับการนำมาใช้ในการจัดการศึกษาโดยมีวัตถุประสงค์ เพื่อแก้ไขปัญหา เพิ่มประสิทธิภาพและประสิทธิผลและก่อให้เกิดความสำเร็จสูงสุดแก่ผู้เรียน (อัญชลี โพธิ์ทอง และอัปษรศรี ปลอดเปลี่ยว (2542:9)

นักนวัตกรต้องมีครบทั้ง 3 องค์ประกอบ ได้แก่

1. Mindset ทัศนคติ
2. Toolset การใช้เครื่องมือต่างๆ
3. Skillset ทักษะต่างๆ

การสร้างนวัตกรรมสื่อการสอน มี 3 สิ่งที่ต้องนึกถึงและจะต้องสอดคล้องเสมอ ได้แก่

1. วิธีการสอน
2. สื่อการสอน
3. การวัดผล

วิธีการสร้างสื่อให้มีความแตกต่างมี 5 องค์ประกอบ

1. นวัตกรรมรูปแบบใหม่ที่ไม่เคยมีมาก่อน (New Innovation)
2. การนำไอเดีย วัสดุสื่อในรูปแบบต่างๆ มารวมกัน หรือประยุกต์จนเกิดสิ่งใหม่ (Combination)
3. การบูรณาการ 2 หรือมากกว่า เช่น การสอนแบบข้ามสหวิชา ภาษาไทย+คณิตศาสตร์ +ทักษะต่างๆ (Integration) ในวิชาเดียวกัน (เนื้อหา + เนื้อหา) + จังหวัด ทำนอง = แต่งเพลง
4. นวัตกรรมที่มีอยู่แล้วนำมาทำใหม่หรือปรับใหม่ เช่น การปรับจากช้อนไม้ เปลี่ยนเป็นช้อนโลหะ (Re-Invention)
5. การนำสิ่งที่มีอยู่มาประยุกต์ (Adaptability)

หากเราต้องการทำสื่อเพื่อเชิงพาณิชย์ (Unique Selling Point) สิ่งที่จะต้องมี ดังนี้

1. แปลกใหม่ ไม่เคยมีมาก่อน
2. เคยมีมาก่อนแต่พัฒนาให้ดีขึ้น
3. ปรับให้ตรงกลุ่มเป้าหมาย
4. ผนวกหลายๆ ความรู้/ทักษะรวมกัน
5. บูรณาการ
6. ใช้วัสดุ หรือวิธีการออกแบบที่เหนือกว่า
7. พัฒนาทักษะในสมองส่วนหน้า EF
8. พัฒนาสมองซีกซ้าย/ขวา
9. Learning Style
10. พัฒนาจากงานวิจัยชั้นนำ
11. เป็นวิชา ทักษะชีวิตที่ไม่ค่อยมีใครทำ
12. 5 minds for the future
13. Human centered design
14. Storytelling
15. Gamification
16. 7 Steps to behavior changes
17. Design thinking
18. Engagement strategy
19. Grit/ Growth Mindset

ประโยชน์ของความคิดสร้างสรรค์ช่วยในการเรียนการสอนอย่างไร

1. ช่วยออกแบบสื่อการสอน
2. ช่วยแก้ปัญหาในชั้นเรียน เช่น ปัญหาการอ่านออกเขียนได้ เราจะทำอย่างไร
3. ช่วยออกแบบกิจกรรมในชั้นเรียน
4. ช่วยสร้างความสนุก สิ่งใหม่ๆ ให้กับผู้เรียน

ความคิดสร้างสรรค์มาจากไหนได้บ้าง

1. Social Media
2. นิทรรศการ
3. โฆษณา
4. หนังที่ดี
5. เพลงที่ฟัง
6. คลาสที่เรียน
7. ประสบการณ์ที่ได้รับ
8. เรื่องราวที่คนคุยกัน

3 ข้อจำกัดที่จะทำให้ได้ใช้ความคิดสร้างสรรค์

1. การกำหนดเวลา
2. การให้อุปกรณ์ที่มีจำกัด
3. การให้พื้นที่มีจำกัด

นวัตกรรม SCAMPER

S - Substitute การแทนที่ของวัสดุ

C- Combine การรวมวัสดุในการผลิต เช่น การนำตะกร้าเสริมมาในจักรยาน

A- Adapt นำแรงบันดาลใจสิ่งอื่นมาปรับโครงสร้าง

M- Modify/ Magnify/ Minify เพิ่ม/ลดขนาดให้มีความสวยงาม พร้อมใช้งานกับกลุ่มเป้าหมาย

P-Put to another use นำมาใช้ในเป้าหมายอื่นๆ

E-Eliminate / Reduce นำเอาวัสดุบางอย่างออก

R-Reverse / Rearrange นำส่วนประกอบบางอย่ามาจัดเรียงใหม่

*ในการพัฒนานวัตกรรมจะต้องมีการนำหลักการ SCRAMPER + Re-Invention = Modify Institue

6 ประเด็นหลักเพื่อการคิดนวัตกรรมให้รอบด้าน

1. Level ระดับชั้นของเด็ก
2. Subject เนื้อหาวิชา
3. Format รูปแบบสื่อ
4. Teachnique เทคนิค
5. Method วิธีการใช้
6. USP จุดขาย

รวมเทคนิคของการคิดนวัตกรรม

1. Combination
2. Duplicate
3. Reduce
4. Re-Invention
5. Adaptability
6. Substitute
7. Eliminate
8. Integration
9. Gamification
10. Storytelling

นวัตกรรมที่ออกมาจะเป็นรูปแบบไหนได้บ้าง

1. Online learning
2. Worksheet
3. CAI
4. Card Game
5. Toy
6. E-book
7. Board game
8. Model
9. Craft
10. Wheel
11. VDO
12. Boxset
13. Slide
14. AR/VR
15. Puzzle
16. Website
17. Application

หวังว่าผู้เข้าร่วมกิจกรรมทุกท่านจะได้ทั้งแนวคิด และวิธีการสร้างสื่อนวัตกรรมการสอนที่มีประโยชน์ นำไปปรับได้เลยสำหรับห้องเรียนของตนเอง