การเรียนรู้ที่สร้างสรรค์ Maker Education เปลี่ยนแปลงการศึกษา

วันที่ 7 ตุลาคม 2566 งานเทศกาลการศึกษา FutureEd Fest 2023 มีกิจกรรม Panel Discussion ที่น่าสนใจ เพราะเชิญผู้เชี่ยวชาญจากเมืองไทยและเมืองนอกมาแลกเปลี่ยนประสบการณ์เกี่ยวกับการเรียนรู้ Maker Education และทักษะอนาคต ดังรายละเอียดหัวข้อการแลกเปลี่ยนช่วงที่ 2

“การเรียนรู้ที่สร้างสรรค์: Maker Education เปลี่ยนแปลงการศึกษา”

โดยมีผู้ร่วมเสวนา ได้แก่ Ms. Lee Pin Qi COO & Chief Learning Officer, Edm8ker, Singapore / ผศ.ดร.บุรินทร์ อัศวพิภพ Program Manager-STEM Resources and Capacity Building / คุณณิชา พิทยาพงศกร นักวิจัยอิสระและที่ปรึกษาด้านการพัฒนาองค์กร ชวนพูดคุยโดย คุณMark Cox Volunteer and Advisor for Starfish Education Foundation

คำถามที่ 1: Maker Education คืออะไร และทำไมจึงมีความสำคัญต่อการศึกษา

คุณบุรินทร์ : Maker Education คือ รูปแบบของการเรียนที่ลงมือทำ นักเรียนเป็นผู้ทำ และครูเป็นผู้สอน เป็นคนช่วยให้ผู้เรียนประสบความสำเร็จได้ Maker Education จะเข้ามาเปลี่ยนรูปแบบของการศึกษา

คุณณิชา : Maker Education ให้อะไรกับผู้เรียนผ่านมุมมองของคนเป็นแม่ 3 เรื่อง 1) สร้าง Self-Esteem

ลูกชายคนเล็กชอบรามเกียรติ์มาก เขาได้ประดิษฐ์ธนูและเขารู้สึกภูมิใจมากเพราะเขาได้สร้างอะไรได้ด้วยมือของเขาเองการเรียนรู้แบบนี้สร้าง Self-Esteem ของผู้เรียน 2) ใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กสัมผัสสิ่งต่างๆ ซึ่งมีงานวิจัยได้บอกว่าการใช้มือสัมผัสสิ่งต่างๆ จะช่วยพัฒนาสมองได้ 3) สื่อสารได้ด้วยการสร้าง เช่น โรงเรียนบ้านปลาดาวที่มีเด็กหลากหลายชาติพันธุ์บางคนอาจสื่อสารภาษาไทยไม่ได้แต่เราเข้าใจเขาจากการเห็นผลงานสร้างสิ่งต่างๆจากที่เขาสร้าง

คุณ Lee Pin Qi : Maker Education เกิดจากแนวคิด Construction Approach คือการเรียนรู้ด้วยการสร้างองค์ความรู้ด้วยตัวเอง เพื่อให้ได้รับประสบการณ์ตรงแต่ Maker Education ให้ความหมายมากกว่าการลงมือทำแต่เป็นการให้โอกาสเด็กมีสิทธิ์เลือกในสิ่งที่อยากทำและเลือกว่าเขาจะทำอย่างไรและสำคัญมากคือการให้พื้นที่เรียนรู้และเด็กจะอยากเรียนรู้ต่อไปในอนาคตด้วยตนเอง

คำถามที่ 2: การนำทักษะที่ได้จาก Maker Education เพื่อการเตรียมรับมือในโลกอนาคตที่ไม่แน่นอนจะเป็นอย่างไร

คุณณิชา : ทัศนคติ หรือชุดความคิด/ความเชื่อ ที่นักเรียนจะได้รับจากการเรียนรู้แบบ Maker Education คือสิ่งที่สำคัญมาก เช่น การเชื่อว่าเราจะเป็นผู้กำหนดทิศทางการเรียนรู้ของตัวเอง และการแลกเปลี่ยน ซึ่งนำไปสู่วัฒนธรรมแบบ open sourcing (การให้ข้อมูลแก่กันและกัน ที่ทำให้วิทยากรต่างๆ ก้าวหน้าและได้รับ feedback กลับมาว่ามันดีหรือไม่ดีก็เป็นสิ่งที่สำคัญที่จะช่วยพัฒนานวัตกรรมได้ต่อมาคือ ทัศนคติต่อนวัตกรรมซึ่งมันมีความหมายที่กว้างกว่านั้นจากที่เคยคิดว่าจะต้องเป็นนวัตกรรมที่ยิ่งใหญ่แต่จริงๆ มันอาจเป็นอะไรที่ปรับเล็กปรับน้อยแต่จะช่วยสร้างนวัตกรรมที่ใหญ่ขึ้นได้

คุณ Lee Pin Qi : เป็นเรื่องที่ยากจะเดาว่าอาชีพในอนาคตจะเป็นอย่างไร แต่เรารู้ว่าอาชีพในอนาคตคนจะทำงานร่วมกับเทคโนโลยีมากขึ้น ดังนั้น เราจำเป็นต้องฝึกทักษะในระยะเวลาสั้นเมื่อก่อนจำนวนการผลิตจะสำคัญกว่าคุณภาพของการผลิตแต่ในอนาคตคุณภาพของการผลิตจะสำคัญกว่าจำนวนของการผลิต นอกจากนี้ Maker Education จะช่วยให้เด็กมีทักษะของการเป็นมนุษย์ ซึ่งไม่ใช่แค่ทักษะด้านเทคโนโลยีอย่างเดียวเด็กต้องคิดเร็วและหาทางแก้ปัญหาให้แก่ตัวเองได้

คุณบุรินทร์ : ทักษะในการหาข้อมูลสำคัญมากสำหรับยุคนี้ และจะต้องวิเคราะห์ได้ด้วยว่าจริงแค่ไหน ผู้ใช้ต้องฉลาดกว่า AI ดังนั้น การเรียนการสอนที่พัฒนาทักษะผู้เรียนควบคู่กับความแม่นยำทางวิชาการเป็นเรื่องที่ครูต้องพัฒนาไปควบคู่กัน เราต้องใช้เทคโนโลยีให้เหมาะสมกับเนื้อหาการสอน คุณครูต้องสร้างกิจกรรม ที่ช่วยให้นักเรียนแก้ปัญหาได้ เขาจะสนุกกับปัญหา ซึ่ง Maker Education จะช่วยในเรื่องนี้มาก

คุณณิชา : Maker Education เป็นเครื่องมือหนึ่งที่จะต้องนำมาปรับใช้ให้เข้ากับบริบทเราอาจติดภาพจำว่ามันจะต้อง Hi-tech , ต้องใช้ 3D printer ซึ่งไม่จำเป็นต้องทำแบบนี้เสมอเราต้องนึกถึงทุนทางวัฒนธรรมของประเทศเราด้วยถ้าเราเชื่อมองค์ความรู้แบบนี้กับเทคโนโลยีใหม่ๆ ก็จะเกิดสิ่งใหม่ๆ ขึ้นมาได้อีกอย่างคือเราต้องยอมรับว่าบริบทการเรียนรู้ในประเทศไทยค่อนข้างเป็นปลายปิดมีตัวชี้วัดมากมายที่จะต้องสอนให้ครบการนำ Maker จะท้าทายการสอนของครูมากๆ เพราะฉะนั้นครูอาจจะต้องก้าวข้ามความท้าทายเดิมหรือภาพจำเดิมเพื่อสร้าง Maker Education แบบใหม่ให้เกิดขึ้นในห้องเรียนประเทศไทย

กิจกรรม Panel Discussion ช่วงที่ 2 ในหัวข้อ “การเรียนรู้ที่สร้างสรรค์: Maker Education เปลี่ยนแปลงการศึกษา” ช่วยเปิดมุมมองให้ผู้เข้าร่วมได้หลักคิดและแนวทางการนำ Maker Education มาใช้ในประเทศไทยได้อย่างเหมาะสมและช่วยให้คุณครูและนักเรียนเกิดสมรรถนะที่จำเป็นเพื่อการใช้ชีวิตในโลกอนาคต