บริหารโรงเรียนอย่างไรให้เด็กมีความสุขและปลอดภัย

ท่ามกลางกระแสสังคมปัจจุบัน ข่าวเด็กนักเรียนถูกละเมิดสิทธิในโรงเรียน ทั้งทางด้านร่างกายและจิตใจ ถูกแพร่กระจายเป็นอย่างมากในโลกออนไลน์ และข่าวที่เกิดขึ้นนี้เองคงจะเป็นสิ่งที่สังคม รวมถึงพ่อแม่ ผู้ปกครองรู้สึกกังวลใจเป็นอย่างมากในเรื่องของความปลอดภัยของบุตรหลานเมื่ออยู่ในโรงเรียน

ในฐานะผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านปลาดาว ที่อยู่ภายใต้การบริหารงานของมูลนิธิโรงเรียนสตาร์ฟิชคันทรีโฮม เราได้มีการดูแลบริหารจัดการโรงเรียน โดยเปิดโอกาสให้ผู้ปกครองได้มีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนอยู่เสมอ วัตถุประสงค์ในการดำเนินการของเราคือ “ให้การศึกษาที่มีคุณภาพ และมีประสิทธิภาพ” ซึ่งจะทำให้เด็กมีทักษะ และความรู้เพื่อความเจริญก้าวหน้าในศตวรรษที่ 21

โรงเรียนบ้านปลาดาวได้นำเอา พรบ.คุ้มครองเด็กมาใช้ในโรงเรียน เพื่อให้เด็ก ๆ มีความสุข และได้รับความปลอดภัยในสถานศึกษา อีกทั้ง ยังเป็นการสร้าง “ความตระหนัก” และ “จิตสำนึก” ของความเป็นครู ให้แก่บุคลากรทุกคนในโรงเรียน ว่าต้องปฏิบัติกับเด็ก ๆ ด้วยความเสมอภาคเท่าเทียมกัน เคารพในเกียรติ และความเป็นส่วนตัวของเด็ก และไม่ล่วงละเมิดเด็กทั้งทางด้านร่างกาย และทางจิตใจ

“ธรรมชาติของมนุษย์มักจะมีความโกรธ และมีอารมณ์เมื่อพบเจอกับสิ่งที่เรารู้สึกไม่พอใจ” ครูผู้สอนและครูพี่เลี้ยงจะเป็นคนที่อยู่ใกล้ชิดกับเด็กมากที่สุด เมื่อเด็กไม่สามารถทำตามที่ตนเองคาดหวังไว้ก็อาจจะมีความโกรธ และไม่สามารถควบคุมอารมณ์ของตนเองได้ พรบ.คุ้มครองเด็กจะเป็นเครื่องมือหนึ่งที่สามารถช่วยเหลือครู และพี่เลี้ยง หรือเจ้าหน้าที่ทุกคนได้ โดยที่โรงเรียนบ้านปลาดาวเราได้นำเอา พรบ.คุ้มครองเด็กเข้ามาใช้กับบุคคลากรทุกคนที่ปฏิบัติหน้าที่ในโรงเรียน และจัดให้มีการอบรมเรื่อง พรบ. คุ้มครองเด็กให้กับบุคลากร ทุก ๆ ปีการศึกษา เพื่อให้ทุกคนได้ตระหนักถึงสิทธิเด็ก และการไม่ละเมิดสิทธิเด็ก ซึ่งทุกคนจะต้องทำความเข้าใจ และลงนามยอมรับปฏิบัติตาม พรบ.คุ้มครองเด็กอย่างเคร่งครัด นั่นหมายความว่า ทุกคนตั้งแต่ระดับผู้อำนวยการ ครู ครูพี่เลี้ยง และเจ้าหน้าที่ทุกคน ไม่สามารถละเมิดสิทธิเด็กได้ ไม่ว่าจะเป็นทั้งร่างกาย และจิตใจ หากพบว่ามีบุคลากรใดที่มีพฤติกรรมละเมิดสิทธิของเด็กใน 4 ด้าน ตามอนุสัญญาว่าด้วยสิทธิเด็กได้แก่

1. สิทธิที่จะมีชีวิตรอด ได้รับการดูแลสุขภาพขั้นพื้นฐาน มีสันติภาพ และความปลอดภัย
2. สิทธิที่จะได้รับการพัฒนา มีครอบครัวที่อบอุ่น ได้รับการศึกษาที่ดี และภาวะโภชนาการที่เหมาะสม
3. สิทธิที่จะได้รับการปกป้องคุ้มครอง ให้รอดพ้นจากการทำร้าย การล่วงละเมิด การละเลย การนำไปขาย การใช้แรงงานเด็ก และการแสวงประโยชน์โดยมิชอบในรูปแบบอื่นๆ
4. สิทธิในการมีส่วนร่วม ในการแสดงความคิดเห็น แสดงออก การมีผู้รับฟัง และมีส่วนร่วมในการตัดสินใจในเรื่องที่มีผลกระทบกับตนเอง

พฤติกรรมเหล่านี้เป็นสิ่งที่ผู้บริหารโรงเรียนไม่สามารถยอมรับได้ แต่เหนือสิ่งอื่นใด การพัฒนาบุคลากรของโรงเรียนก็เป็นสิ่งสำคัญ คือ ครูจะต้องมีความเป็นครู มีความเข้าใจในธรรมชาติของเด็กและยอมรับความแตกต่างระหว่างบุคคล เรียนรู้ที่จะปรับตัวไปพร้อมกับเด็ก ๆ และสร้างวินัยในเชิงบวกให้กับเด็ก ๆ ผ่านการทำกิจกรรมโดยเน้นประสบการณ์จริงร่วมกันในโรงเรียน เพื่อให้เด็กได้มีความรู้สึกว่าเขาจะปลอดภัย และมีความสุขเมื่อมาโรงเรียน

ดังนั้นจึงอยากจะเชิญชวนผู้บริหารสถานศึกษาได้นำเอา พรบ.คุ้มครองเด็กมาใช้ในสถานศึกษาโดยเฉพาะสถานศึกษาที่มีเด็กเล็ก เพื่อเป็นแนวทาง และเป็นกฎระเบียบที่ครูและบุคลากรทางการศึกษาพึงปฏิบัติในเรื่องของการไม่ละเมิดสิทธิเด็ก ยังสามารถใช้เป็นนโยบายเชิงบวกในการปรับพฤติกรรมเด็ก โดยรับฟังและให้ความสำคัญกับการแสดงความคิดเห็น ความต้องการของเด็ก แก้ไขปัญหาอย่างสร้างสรรค์ เพื่อให้อยู่ร่วมกันในโรงเรียน และในสังคมได้อย่างมีความสุข