รางวัลแบบไหนสร้างแรงจูงใจให้ลูกได้

Starfish Academy
Starfish Academy 11204 views • 4 ปีที่แล้ว
รางวัลแบบไหนสร้างแรงจูงใจให้ลูกได้

เมื่อเราอยากปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของเด็ก ๆ หรือฝึกฝนให้พวกเขาเริ่มทำสิ่งใหม่จนเป็นนิสัย เช่น เก็บที่นอนตอนเช้า ทานข้าวให้หมดจาน ทำการบ้านให้เสร็จก่อนไปเล่น ฯลฯ “การให้รางวัล” ก็เป็นวิธีหนึ่งที่จะช่วยจูงใจให้พวกเขาเริ่มทำพฤติกรรมเหล่านั้น หรือทำซ้ำ ๆ จนเป็นนิสัย แต่บางทีพ่อแม่อาจจะสงสัยว่า รางวัลแบบไหนที่สร้างแรงจูงใจให้กับลูกได้ วันนี้เราเลยรวบรวมสิ่งที่พ่อแม่ควรคำนึงถึงก่อนให้รางวัลลูกมาฝากกันในบทความนี้

ขอบคุณภาพจาก pch.vector

1.เริ่มจากการสังเกตสิ่งที่ลูกชอบหรือสนใจ

อ้างอิงข้อมูลจากเพจเฟซบุ๊กของชมรมจิตแพทย์เด็ก และวัยรุ่นแห่งประเทศไทย ซึ่งได้พูดถึงการให้รางวัลลูกไว้ว่า การที่พ่อแม่เป็นคนกำหนดรางวัลเองจะช่วยฝึกให้เขาไม่เป็นเด็กช่างขอ หรือนำรางวัลมาต่อรองด้วยการไม่ยอมทำจนกว่าจะได้สิ่งที่ต้องการ แต่รางวัลที่พ่อแม่กำหนดนั้นควรเป็นสิ่งที่ลูกชอบ หรือสนใจ ซึ่งต้องอาศัยการสังเกต และพูดคุยกับลูกบ่อย ๆ เพื่อเรียนรู้ตัวตน และความสนใจของเขา แต่ข้อควรระวังอย่างหนึ่ง คือ รางวัลอาจสื่อความหมายกับเด็ก ๆ ว่าสิ่งที่ต้องทำนั้นไม่สนุก เลยต้องมีรางวัลมาเป็นเงื่อนไข จนทำให้เขาสร้างกำแพงต่อสิ่งที่พ่อแม่อยากให้ทำก็เป็นได้ ดังนั้นการสังเกตลูกจะช่วยให้พ่อแม่รู้ว่า พฤติกรรมไหนที่เขาน่าจะเปลี่ยนได้ด้วยความสมัครใจ และพฤติกรรมไหนที่ควรจะให้รางวัลเพื่อจูงใจเขา

ขอบคุณภาพจาก freepik

2.ไม่ต้องรอให้ลูกเพอร์เฟ็กต์

หากพ่อแม่ชื่นชมหรือให้รางวัลลูกเมื่อเขาทำสำเร็จ หรือไม่มีข้อผิดพลาดเลย อาจทำให้เด็ก ๆ โฟกัสไปที่ผลลัพธ์มากจนเกินไป รวมทั้งสร้างความรู้สึกกดดัน กลัวความผิดพลาดหรือท้อไปซะก่อน แต่หากให้รางวัลหรือชื่นชมเขาจากความพยายามหรือความตั้งใจที่จะทำให้ดีขึ้น ก็จะช่วยเพิ่มแรงจูงใจภายใน (intrinsic motivation) ให้กับเขาได้ ซึ่งแรงจูงใจภายในนี้จะช่วยให้เด็ก ๆ อยากพัฒนาตัวเองต่อไปในระยะยาว เพราะเขารู้สึกว่ามีคนสังเกตเห็นความพยายามและให้คุณค่ากับ “การพัฒนาตัวเอง” ของเขา

3.ปลูกฝังพฤติกรรมใหม่ ควรให้ (รางวัล) อย่างสม่ำเสมอ

การให้รางวัลนับเป็นการสร้างเงื่อนไขอย่างหนึ่ง ดังนั้นในช่วงแรก ๆ เด็ก ๆ อาจจะยังไม่แน่ใจหรือยังไม่ทันได้จดจำว่ารางวัลนี้มาจากการกระทำไหน ช่วงแรก ๆ จึงต้องอาศัยการให้รางวัลเมื่อเกิดพฤติกรรมนั้นอย่างสม่ำเสมอ โดยเฉพาะกับเด็กเล็กที่ยังมีข้อจำกัดเรื่องความเข้าใจเหตุผล หรือสิ่งที่เป็นนามธรรม ดังนั้น รางวัลจึงเป็นเหมือนสัญลักษณ์ที่เป็นรูปธรรม ช่วยให้พวกเขาเข้าใจได้ง่ายขึ้นว่าสิ่งที่ทำนั้นถูกต้องหรือควรทำต่อไหม แต่สำหรับเด็กโต ควรมีรางวัลในบางโอกาสมากกว่า เพราะการกระทำบางอย่างเราสามารถอธิบายให้เขาเข้าใจถึงเหตุผล และคุณค่าของสิ่งที่ทำได้

นอกจากนี้หากพ่อแม่ต้องการให้รางวัลเด็ก ๆ ก็ควรจะโฟกัสไปทีละอย่าง โดยเน้นเรื่องที่อยากให้ลูกปรับเปลี่ยนพฤติกรรมก่อน เพราะถ้าให้รางวัลหลาย ๆ เรื่องพร้อมกันอาจจะทำให้ลูกสับสน และเป็นการสปอยล์ลูกมากจนเกินไปโดยไม่รู้ตัว

4.เลือกรางวัลให้เหมาะกับช่วงวัย

นอกจากความชอบ และความสนใจส่วนบุคคลแล้ว เด็กแต่ละช่วงวัยก็เหมาะสมกับรางวัลคนละแบบ อย่างเด็กเล็กอาจจะใช้วิธีสะสมสติกเกอร์แปะในสมุด หากสะสมครบจำนวนแล้ว ก็ให้เขานำมาแลกรางวัล เช่น ถ้าเข้านอนตรงเวลาในแต่ละวันจะได้สติกเกอร์ 1 อัน ถ้าสะสมครบ 5 อัน จะพาไปสนามเด็กเล่น หรือทำเมนูที่ชอบให้ทาน แต่เด็กที่โต หรือวัยรุ่นที่ไม่ได้สนใจการสะสมสติกเกอร์มาแลกรางวัลแล้ว พ่อแม่อาจจะใช้วิธีอื่น เช่น ถ้าเดือนนี้ลูกไม่ใช้ค่าขนมจนหมด และมีเงินออม พ่อแม่จะให้เงินเพิ่มเท่ากับจำนวนเงินที่เก็บออมได้ เป็นต้น

แม้คำว่า “รางวัล” จะชวนให้นึกถึงสิ่งของ หรือสิ่งที่จับต้องได้ แต่จริง ๆ แล้วเรื่องง่าย ๆ อย่างการยิ้ม การกอด การชื่นชม ก็นับเป็นรางวัลเช่นเดียวกัน แถมยังเป็นรางวัลที่เราเชื่อว่าเด็กทุกคนล้วนต้องการจากพ่อแม่ เพราะการแสดงออกถึงความรัก และความภูมิใจจากพ่อแม่นั้นเป็นรางวัลมีคุณค่าทางใจสำหรับลูกที่สุดแล้ว

ขอบคุณข้อมูลจาก

https://www.facebook.com/thaichildpsy/posts/707164206080876/

https://www.verywellfamily.com/positive-reinforcement-child-behavior-1094889

https://www.verywellfamily.com/how-to-create-a-reward-system-for-kids-that-works-1094752

มาร่วมเรียนรู้กับ Starfish Labz

แหล่งเรียนรู้และชุมชนออนไลน์เพื่อนักการศึกษาและผู้ปกครอง

ลงทะเบียน

Related Courses

การเลี้ยงลูกที่มีความต้องการพิเศษ
การรู้จักตนเอง การบริหารจัดการตนเอง
basic
2:00 ชั่วโมง

การส่งเสริมทักษะเด็กออทิสติก

เรียนรู้เกี่ยวกับพัฒนาการด้านต่างๆของเด็กออทิสติก เพื่อให้เป็นตัวช่วยในการออกแบบกิจกรรมการจัดการเรียนรู้ให้เหมาะสมกับเด็กกลุ่มนี้

Starfish Academy
Starfish Academy
การส่งเสริมทักษะเด็กออทิสติก
Starfish Academy

การส่งเสริมทักษะเด็กออทิสติก

Starfish Academy
1383 ผู้เรียน
การเลี้ยงลูกที่มีความต้องการพิเศษ
ด้านความสัมพันธ์ การรู้จักตนเอง การบริหารจัดการตนเอง การรู้จักสังคม
basic
2:00 ชั่วโมง

ทักษะชีวิตสำหรับเด็กออทิสติก

ออทิสติก เป็นความผิดปกติของพัฒนาการเด็กรูปแบบหนึ่ง ซึ่งมีลักษณะเฉพาะตัว โดยเด็กไม่สามารถพัฒนาทักษะทางสังคมและการสื่อคว ...

Starfish Academy
Starfish Academy
ทักษะชีวิตสำหรับเด็กออทิสติก
Starfish Academy

ทักษะชีวิตสำหรับเด็กออทิสติก

Starfish Academy
3061 ผู้เรียน
เครืองมือครู
ด้านความร่วมมือการ ทำงานเป็นทีม และภาวะผู้นำ
basic
2:00 ชั่วโมง

Collaborative classroom design

เรียนรู้ทักษะความร่วมมือ การทำงานเป็นทีม และภาวะผู้นำ (Collaboration, Teamwork and Leadership) หลักการออกแบบกิ ...

Starfish Academy
Starfish Academy
Collaborative classroom design
Starfish Academy

Collaborative classroom design

Starfish Academy
การดูแลสุขภาพกายและจิตใจ
ด้านการสื่อสาร สารสนเทศ และรู้เท่าทันสื่อ ด้านการคิดอย่างมีวิจารณญาณ และทักษะในการแก้ปัญหา
basic
2:00 ชั่วโมง

ทำอย่างไรให้ลูกปลอดภัยจากโรคติดต่อ Covid-19

โรคโรคติดต่อ Covid-19 กำลังแพร่ระบาดไปทั่วโลกอย่างรวดเร็วเพื่อให้ทุกคนรู้เท่าทันโรค รู้จักป้องกันตนเองและเด็กไม่ให้ติดต่อ โ ...

Starfish Academy
Starfish Academy
ทำอย่างไรให้ลูกปลอดภัยจากโรคติดต่อ Covid-19
Starfish Academy

ทำอย่างไรให้ลูกปลอดภัยจากโรคติดต่อ Covid-19

Starfish Academy
7758 ผู้เรียน

Related Videos

โต้ตอบอย่างไรดี (Still Face Experiment)
04:30
สถาบันแห่งชาติเพื่อการพัฒนาเด็กและครอบครัว มหาวิทยาลัยมหิดล

โต้ตอบอย่างไรดี (Still Face Experiment)

สถาบันแห่งชาติเพื่อการพัฒนาเด็กและครอบครัว มหาวิทยาลัยมหิดล
47 views • 3 ปีที่แล้ว
โต้ตอบอย่างไรดี (Still Face Experiment)
สอนลูกรู้จักรักและเคารพสิทธิของตนเอง
08:32
Starfish Academy

สอนลูกรู้จักรักและเคารพสิทธิของตนเอง

Starfish Academy
359 views • 2 ปีที่แล้ว
สอนลูกรู้จักรักและเคารพสิทธิของตนเอง
Starfish Trend Talk | EP.2 | : คำพูดกดทับที่ครูและผู้ปกครองไม่ควรใช้กับเด็ก
41:00
Starfish Academy

Starfish Trend Talk | EP.2 | : คำพูดกดทับที่ครูและผู้ปกครองไม่ควรใช้กับเด็ก

Starfish Academy
175 views • 2 ปีที่แล้ว
Starfish Trend Talk | EP.2 | : คำพูดกดทับที่ครูและผู้ปกครองไม่ควรใช้กับเด็ก
ตอนที่ 2 ก้าวแรก   เมื่อลูกเป็นเด็กพิเศษ
16:40
สถาบันแห่งชาติเพื่อการพัฒนาเด็กและครอบครัว มหาวิทยาลัยมหิดล

ตอนที่ 2 ก้าวแรก เมื่อลูกเป็นเด็กพิเศษ

สถาบันแห่งชาติเพื่อการพัฒนาเด็กและครอบครัว มหาวิทยาลัยมหิดล
594 views • 4 ปีที่แล้ว
ตอนที่ 2 ก้าวแรก เมื่อลูกเป็นเด็กพิเศษ