How to: เทคนิคดูแลใจเด็กในสถานการณ์ตึงเครียด

เด็ก ๆ ที่อยู่ในสถานการณ์ตึงเครียด เช่น เหตุการณ์ความไม่สงบ ภัยพิบัติ หรือสถานการณ์ที่บ้านไม่มั่นคง อาจเกิดความเครียด วิตกกังวล หรือรู้สึกกลัวโดยไม่แสดงออกให้เห็นชัดเจน

ผู้ใหญ่ที่อยู่รอบตัวเด็ก ไม่ว่าจะเป็นพ่อแม่ ครู หรือเจ้าหน้าที่ในพื้นที่ สามารถช่วยดูแลใจเด็กให้กลับมารู้สึกมั่นคงขึ้นได้ด้วยเทคนิคง่าย ๆ ต่อไปนี้

✅ 1. สร้าง “พื้นที่ปลอดภัย”

เด็กจะรู้สึกผ่อนคลายขึ้นเมื่อรู้ว่าตัวเองอยู่ในที่ที่ปลอดภัย อาจเป็นมุมเงียบ ๆ ที่มีของเล่น ผ้าห่ม หรือภาพที่เด็กคุ้นเคย ไม่จำเป็นต้องหรูหรา แค่ให้เด็กรู้ว่า “ตรงนี้ปลอดภัยนะ” ก็พอแล้ว

✅ 2. ทำสิ่งเดิม ๆ ซ้ำอย่างสม่ำเสมอ

การทำกิจวัตรประจำ เช่น การเล่านิทานก่อนนอน การเล่นเกมเดิม ๆ หรือแม้แต่การร้องเพลงซ้ำ ๆ จะช่วยให้เด็กรู้สึกมั่นคง เพราะในสถานการณ์ที่อะไร ๆ ก็คาดเดาไม่ได้ ความสม่ำเสมอคือ “สิ่งที่ไว้ใจได้” ของเด็ก

✅ 3. เปิดพื้นที่ให้ระบายความรู้สึก

เด็กบางคนไม่พูด แต่วาดรูป เดินหนี หรือร้องไห้เงียบ ๆ อย่าบังคับให้พูด ให้สังเกตพฤติกรรมแล้วค่อย ๆ เปิดโอกาส เช่น “วันนี้รู้สึกยังไงนะ” หรือ “อยากวาดสิ่งที่รู้สึกไหม” ให้เด็กรู้ว่าไม่ว่าจะรู้สึกยังไงก็ปลอดภัยที่จะพูดออกมา

✅ 4. ใช้ “ความสนุก” เป็นสะพานใจ

เสียงหัวเราะคือยารักษาใจอย่างดี เกมง่าย ๆ กิจกรรมศิลปะ การเล่นบทบาทสมมติ หรือการเคลื่อนไหวร่างกาย เช่น เต้น วิ่ง เล่นโยคะ ล้วนช่วยให้เด็กลืมความกังวลชั่วคราวและรู้สึกเป็นอิสระ

ความเข้าใจ คือของขวัญที่ดีที่สุด เด็กไม่ต้องการคำอธิบายซับซ้อน แต่ต้องการ “ความเข้าใจ” จากผู้ใหญ่ที่อยู่ข้าง ๆ เทคนิคเล็ก ๆ เหล่านี้ แม้จะดูธรรมดา แต่สามารถเปลี่ยนวันที่หนักใจของเด็กให้กลายเป็นวันที่พอจะยิ้มได้อีกครั้ง

บทความนี้เขียนขึ้นเพื่อใช้ในภารกิจดูแลเด็กในพื้นที่ตึงเครียด และสามารถปรับใช้ได้กับเด็กทุกคนในช่วงเวลาที่มีความไม่แน่นอน แชร์ให้เพื่อนครู ผู้ปกครอง หรือคนที่ทำงานกับเด็กได้รับรู้ไปด้วยกันนะคะ