สอนง่าย เรียนสนุก อ่าน-เขียนเป๊ะ! ด้วยนวัตกรรม 3R

นางสาวโชติมณี  จินะโต้ง (ครูหญิง)  ครูชำนาญการ สอนระดับชั้นอนุบาล 3 และระดับชั้นประถมศึกษา โรงเรียนบ้านกองหิน สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเชียงใหม่ เขต 5

จากการที่ได้สัมภาษณ์ครูหญิงถึงการนำนวัตกรรม 3R (ภาษาไทย) ไปใช้นั้น ครูหญิงได้เล่าให้ฟังว่า ที่ผ่านมาเคยสอนแต่ระดับชั้นประถมศึกษา ไม่เคยสอนระดับชั้นอนุบาลมาก่อนเลย แต่ในปีการศึกษานี้ได้รับหน้าที่เป็นครูประจำชั้นในระดับชั้นอนุบาล 3 ซึ่งก็ได้ทำหน้าที่ตามที่ได้รับมอบหมายให้ดีที่สุด แต่ปัญหาที่พบเจอคือ นักเรียนชั้นอนุบาล 3 ไม่สามารถบอกพยัญชนะได้เท่าที่ควร นักเรียนจะต้องมีรูปภาพประกอบถึงสามารถบอกชื่อพยัญชนะได้ จึงทำให้ครูหญิงเจอปัญหาในด้านการเรียนภาษาไทยของเด็ก ๆ ที่เป็นการสอนเสริมทักษะให้กับนักเรียนอนุบาลเพื่อต่อยอดไปสู่ชั้นประถมศึกษาอย่างมีประสิทธิภาพ ครูหญิงจึงมองหาเครื่องมือหรือนวัตกรรมมาช่วยในการสอนครั้งนี้ ซึ่งที่ผ่านมาครูหญิงได้มีโอกาสรู้จักกับนวัตกรรม 3R เนื่องจากเคยทำงานร่วมกับสตาร์ฟิชมาก่อน แต่ยังไม่เคยมีโอกาสได้นำนวัตกรรมมาใช้กับนักเรียน จึงคิดว่าถึงเวลาแล้วที่ควรใช้นวัตกรรมที่สามารถนำมาพัฒนาทักษะการอ่านออกเขียนได้ ของนักเรียน ครูหญิงจึงได้ติดต่อมาที่โค้ชของสตาร์ฟิช เพื่อสอบถามถึงการนำนวัตกรรมไปใช้ว่าต้องทำอย่างไรบ้าง ซึ่งก็ได้รับคำแนะนำให้เข้าไปศึกษาเรียนรู้วิธีการสอนในคอร์สนวัตกรรม 3R ใน Starfish Labz รวมถึงได้เข้าร่วมรับฟังการอบรมวิธีการใช้นวัตกรรม เมื่อผ่านการอบรมแล้ว จึงได้มีนำมาปรับใช้กับนักเรียนอย่างจริงจังตามแนวทางที่เรียนรู้มา 

ครูหญิงเชื่อว่า ถ้านักเรียนมีพื้นฐานการอ่านออกเขียนได้ ตั้งแต่ระดับชั้นอนุบาลก็จะเป็นพื้นฐานในการเรียนทุกวิชาและเมื่อขึ้นระดับชั้นประถมศึกษาก็สามารถอ่านหนังสือได้ เขียนไทยได้คล่อง เพราะระดับชั้นประถมศึกษาต้องเรียนครบทุกสาระแล้ว ถ้ายังอ่านไม่ออกหรือเขียนไม่ได้ ก็จะเป็นปัญหาในการเรียน และส่งผลต่างๆ ตามมา ครูหญิงจึงได้จัดตารางเรียนโดยใช้เวลาในการเรียนภาษาไทยสัปดาห์ละ 7 ชั่วโมง โดยเริ่มสอนตั้งแต่พยัญชนะเซ็ตที่ 1 มีการใช้ Flashcards เกมต่าง ๆ การสร้างสื่อการสอนที่น่าสนใจ หรือใช้เทคนิคการสอนที่หลากหลาย เพื่อกระตุ้นการเรียนรู้ของนักเรียน 

หลังจากที่ได้ใช้นวัตกรรม 3R ได้ระยะเวลาหนึ่ง จากการประเมินผลนั้น นักเรียนสามารถผ่านกิจกรรมได้ถึง 80% ครูหญิงจึงคิดว่ามาถูกทางแล้ว เพราะนวัตกรรม 3R สามารถพัฒนาผู้เรียนได้จริง แต่ต้องใช้เวลาและต้องใจเย็น ๆ ซึ่งผลพลอยได้ที่เกิดขึ้นคือ นักเรียนเริ่มสนุกมากขึ้นกับการมาโรงเรียน มีความสุขและอยากเรียนรู้ ทำให้สังเกตได้ว่า เมื่อเด็กมีความรู้ มีความสามารถ จนเกิดเป็นความมั่นใจและสามารถบอกหรือตอบในสิ่งที่ครูสอนได้ นักเรียนจะอยากเรียนรู้มากขึ้น 

ครูหญิงได้บอกเพิ่มเติมว่า สิ่งที่ชื่นชอบในนวัตกรรม 3R คือ มีคู่มือและขั้นตอนการสอนที่ชัดเจน มีแบบฝึกหัดสำเร็จรูปให้แล้ว สะดวกต่อการนำไปใช้ โดยที่ครูไม่ต้องเสียเวลาไปค้นหาแบบฝึกหัดหรือสื่อการสอนอื่น ๆ เลย มีการแบ่งพยัญชนะเป็น 4 เซ็ต ซึ่งเป็นการสอนจากง่ายไปยาก สอนจากสิ่งใกล้ตัวเด็กก่อน ที่สำคัญคือ ถ้าไม่เข้าใจตรงจุดไหนก็สามารถสอบถามโค้ชได้ตลอดเวลา หรือสามารถเข้าไปศึกษา

เพิ่มเติมจากคอร์สใน Starfish Labz ได้ด้วยเช่นกัน แนวการสอนที่ช่วยกระตุ้นการเรียนรู้ของครูหญิงคือ ให้นักเรียนสร้างความคุ้นเคยกับพยัญชนะ ฝึกจำ ฝึกออกเสียงบ่อย ๆ พยายามให้เด็กทุกคนได้มีส่วนร่วมในกิจกรรม มีกิจกรรมการเรียนรู้ที่หลากหลาย เพื่อฝึกให้นักเรียนสามารถสร้างองค์ความรู้ของตนเองได้  

สำหรับเป้าหมายของการพัฒนาต่อยอดนวัตกรรม 3R นั้น ในภาคเรียนที่ 2 ครูหญิงวางแผนที่จะเชิญชวนให้ครูในระดับชั้นอนุบาล 2 ได้นำนวัตกรรมไปใช้ด้วย เพื่อฝึกให้น้องอนุบาล 2 ได้รู้จักพยัญชนะก่อน เมื่อขึ้นระดับชั้นอนุบาล 3 ก็เริ่มประสมพยัญชนะกับสระได้เลย เพื่อให้สามารถส่งต่อนักเรียนให้ครูระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 ในการเพิ่มตัวสะกดในคำต่าง ๆ คิดว่าน่าจะเป็นการสอนที่เป็นประโยชน์ต่อนักเรียน เพราะมีการสอนแบบต่อเนื่องตามระดับชั้น ทำให้ในระดับประถมศึกษาเด็กสามารถเขียน อ่านคำหรือประโยคในหนังสือเรียนได้ นอกจากนั้นแล้ว ครูหญิงยังได้นำนวัตกรรมไปประยุกต์ใช้ คือ ครูได้สร้างนวัตกรรมการอ่านออก เขียนได้ขึ้นมาใหม่ โดยพัฒนาจากนวัตกรรม 3R และได้ส่งเข้าประกวดผลงานการปฏิบัติเป็นเลิศ ประเภทครูผู้สร้างสื่อนวัตกรรม ระดับสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเชียงใหม่ เขต 5 ซึ่งได้รับรางวัลรองชนะเลิศอันดับ 1  จึงถือเป็นอีกหนึ่งความภาคภูมิใจของครูหญิงต่อการใช้นวัตกรรม

ครูหญิงได้พูดเพิ่มเติมเกี่ยวกับนวัตกรรมว่า สำหรับนวัตกรรม 3R นั้นดีอยู่แล้ว แต่อยากให้เพิ่มเติมในส่วนของแบบฝึกหัด หรือเกมออนไลน์ใน Starfish Labz เพื่อให้ครูที่เข้าไปเรียนคอร์สได้นำไปเป็นแนวทางในการสอนเด็ก และอยากเชิญชวนครูอนุบาล ครูที่สนใจ ผู้ปกครอง หรือบุคลากรทางการศึกษาทุกท่านได้นำนวัตรกรรม 3R ไปปรับใช้ในการพัฒนาการอ่านออกเขียนได้ของเด็ก ซึ่งเป็นนวัตกรรมที่มองว่าสามารถนำไปใช้ได้ทันที แค่ครูเปิดใจเรียนรู้ และนำไปใช้จริง เชื่อว่าครูจะหลงรักนวัตกรรมนี้แน่นอน

จากที่ได้พูดคุยสัมภาษณ์ครูหญิงนั้น ทำให้ผู้เขียนมองเห็นถึงความพยายามของครูในการพัฒนาผู้เรียน ถึงแม้จะไม่ใช่ครูที่จบเอกปฐมวัยโดยตรง แต่ครูมีความพร้อมที่จะปรับเปลี่ยนและเรียนรู้ ได้เห็นแววตาแห่งความพยายาม มุ่งมั่นอยากให้นักเรียนของตนเองอ่านออก เขียนได้ และมีความสุขกับการเรียน ถึงแม้จะต้องใช้เวลาและต้องสร้างโอกาสในการเรียนรู้ แต่เมื่อเห็นนักเรียนตัวเล็ก ๆ เริ่มอ่านออก เริ่มเขียนได้ ก็สร้างความสุขและเพิ่มความหวังให้ครูในการพัฒนานวัตกรรม และพร้อมส่งต่อความสำเร็จให้ครูท่านอื่นได้มีโอกาสใช้นวัตกรรมที่มีประสิทธิภาพในการพัฒนาเด็กไปด้วยกัน