ทำไม "การเล่น" จึงสำคัญต่อการเรียนรู้

ทำไม "การเล่น" จึงสำคัญต่อการเรียนรู้

วันก่อนได้มีโอกาสอ่านบทความเกี่ยวกับความสำคัญของการเล่น ที่ลดน้อยลงในเด็กสมัยนี้ ปัจจุบันทั้งโรงเรียน และครอบครัวต่างมีแนวทางหรือความคิดที่ว่า การเรียนผ่านตำราหรือ การอ่านหนังสือมากๆนั้น จะทำให้ลูกฉลาดและเก่ง ซึ่งปฎิเสธไม่ได้เลยว่าการเรียนรู้ในตำราทำให้เด็กมีความรู้ที่ลึกซึ้ง และสามารถนำไปปรับใช้ในชีวิตได้ อย่างไรก็ตาม สิ่งที่สำคัญกว่าคือการได้เล่นสนุกตามสัญชาตญาณ การเล่นสนุกของเด็กนั้นสำคัญไม่น้อยไปกว่าการอ่านหนังสือเลยด้วยซ้ำ

แล้วทำไมต้อง...เล่น? เล่นเเล้วได้อะไร?

จากข้อมูลเผยว่า “การเล่น” ช่วยพัฒนา"ทักษะชีวิต"และ"ทักษะทางอารมณ์และสังคม" ซึ่งจำเป็นต่อการใช้ชีวิต และการประกอบอาชีพในอนาคต

ทักษะชีวิต (Life skills) คืออะไร?

ทักษะชีวิต (Life Skills) คือ ความสามารถของบุคคลที่จัดการกับปัญหาต่างๆ รอบตัวในสภาพสังคมปัจจุบัน และเตรียมพร้อมสำหรับการปรับตัวเปลี่ยนแปลงในอนาคต (นิยามโดย สพฐ.) โดยการพัฒนาทักษะชีวิตนั้น จะสร้างการเปลี่ยนแปลงเชิงพฤติกรรมของเด็ก ซึ่งทักษะชีวิต มี 4 ด้านหลักๆ ดังนี้

- การจัดการกับอารมณ์ และความเครียด (Emotional Control)

- การสร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับผู้อื่น (Positive Relationship)

- การเห็นคุณค่าตนเอง (Self -Esteem)

- การคิดวิเคราะห์ตัดสินใจ และแก้ปัญหา (Analytical and Problem Solving skill)

ทักษะทางอารมณ์และสังคม (Social-Emotional skills) คืออะไร?

ทักษะทางอารมณ์ และสังคม (Social-Emotional skills) คือ ทักษะที่คนคนหนึ่งจำเป็นต้องมีเพื่อที่จะอยู่รอดในสังคมปัจจุบัน และอนาคตได้ รวมทั้งยังเป็นส่วนเติมเต็มจากทักษะทางวิชาการที่ได้รับจากการเรียนในห้องเรียนทั่วไปอีกด้วย ยกตัวอย่างเช่น

- การรู้จักตนเองและผู้อื่น (Self-Awareness) คือ ความสามารถในการตระหนักถึงความรู้สึก ความรับผิดชอบ และข้อดีของตัวเองและผู้อื่น

- การรับผิดชอบต่อการตัดสินใจ (Decision-Making) คือ การเข้าใจสถานการณ์ ตั้งเป้าหมาย วางแผนและ สามารถลงมือตัดสินใจทำสิ่งนั้นๆได้อย่างถูกต้อง

- การเข้าใจความรู้สึกผู้อื่น (Empathy) คือ การเข้าใจความรู้สึกนึกคิดของผู้อื่น เข้าใจความแตกต่างของกันและกัน

- การสื่อสารอย่างมีประสิทธิภาพ (Communication) คือ การพูด สื่อสาร แลกเปลี่ยนสิ่งต่างๆกับผู้อื่นอย่างมีประสิทธิภาพ รวมถึงการรักษามิตรภาพความสัมพันธ์กับผู้อื่นอีกด้วย

เห็นแบบนี้แล้ว พ่อแม่ควรจะพาลูกออกไปเล่น และพบเจอกับเพื่อนวัยเดียวกันให้มากขึ้น เพราะการเล่นทำให้ลูกพัฒนามีทักษะชีวิต และทักษะทางอารมณ์และสังคม ที่บางทีการเรียนในตำราไม่สามารถให้ได้

4 สิ่งที่พ่อเเม่ทำให้ลูกๆเรียนรู้ผ่านการเล่นได้

1. พ่อแม่ควรรู้ว่าพื้นฐานของลูกแต่ละคนเป็นแบบไหน

ก่อนที่จะเริ่มพาลูกออกไปเล่นหรือทำกิจกรรมต่างๆ พ่อแม่ควรรู้และเข้าใจก่อนว่าพื้นฐาน ลักษณะนิสัยของลูกเรานั้นเป็นอย่างไร เพราะเด็กเเต่ละคนนั้นเรียนรู้ หรือตอบสนองต่อสิ่งต่างๆต่างกันไป ดังนั้น พ่อเเม่ควรที่จะคอยสังเกตลูกของตัวเองเพื่อให้เห็นว่าลูกเราชอบอะไร เก่งอะไร สนใจอะไร เพื่อที่จะสนับสนุน หรือพาลูกออกไปเล่น ทำในสิ่งที่ก่อประโยชน์สูงสุด

2. ตั้งกฎระเบียบที่ยืดหยุ่นได้

เเน่นอนว่าในขณะที่ลูกๆกำลังสนุกและเรียนรู้ผ่านการเล่น พ่อเเม่ต้องอย่าลืมว่าการตั้งกฎระเบียบเป็นสิ่งที่จำเป็น เเต่ต้องมีความยืดหนุ่นตามสถานการณ์ เพราะการให้อิสระลูกในการพบเจออุปสรรค ปัญหา ทำให้ลูกๆเรียนรู้ที่จะเเก้ไขปัญหาเฉพาะหน้า หรือเรียนรู้ถึงความผิดพลาดต่างๆ ซึ่งเป็นสิ่งที่สำคัญต่อการเพิ่มทักษะชิวิต และทักษะทางอารมณ์และสังคมเป็นอย่างมาก

3. สร้างสภาวะของการเล่น ที่ไม่ขัดจังหวะการเรียนรู้

อย่างที่ทราบกันว่าการเล่นอย่างอิสระ (Free play) เป็นการเล่นที่เด็กได้มีโอกาสลองสิ่งใหม่ๆ ไม่ปิดกั้นตัวเอง และฝึกจินตนาการและความคิดสร้างสรรค์ ดังนั้นบทบาทหน้าที่ของพ่อเเม่จึงไม่ใช่ผู้สอนหรือผู้สั่ง เเต่มีหน้าที่สังเกตการณ์ คอยดูว่าลูกของเราเล่นเป็นอย่างไร มีอะไรควรเเนะนำ (ไม่ใช่สั่งให้ทำ) ถือว่าเป็นการสร้างพื้นที่พิเศษสำหรับเด็กๆ พื้นที่ที่ปลอดการสอนสั่ง

4. สร้างพื้นที่ที่เด็กได้มีโอกาสแลกเปลี่ยนความคิด

จะไม่มีประโยชน์เลยใช่ไหมถ้าลูกๆมีความคิดสร้างสรรค์ จินตนาการที่ล้ำเลิศ เเต่ไม่มีโอกาสเอาสิ่งเหล่านั้นไปคุยหรือแลกเปลี่ยนกับเพื่อนๆ เพราะการแลกเปลี่ยนสามารถต่อยอดสู่ความคิด ไอเดียใหม่ๆ ที่ลูกของคุณอาจจะคิดไม่ถึง ดังนั้น กระบวนการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพนั้นจำเป็นต้องอาศัยการเเลกเปลี่ยนความคิดซึ่งนำไปสู่การต่อยอดความคิดใหม่ๆไปเรื่อยๆ

อ้างอิง

thepotential.org/2019/06/25/phu-dad-interview/

lifeskills.obec.go.th/.../01/rtp-lifeskill-final.pdf

มาร่วมเรียนรู้กับ Starfish Labz

แหล่งเรียนรู้และชุมชนออนไลน์เพื่อนักการศึกษาและผู้ปกครอง

ลงทะเบียน

Related Courses

ภาษาและการสื่อสาร
ด้านการสื่อสาร สารสนเทศ และรู้เท่าทันสื่อ ด้านการคิดอย่างมีวิจารณญาณ และทักษะในการแก้ปัญหา
basic
3:00 ชั่วโมง

How to พูดอังกฤษยังไงให้เป๊ะ แบบไม่เน้นท่องจำ

การสื่อสารภาษาอังกฤษ ใครว่ายาก? หากเราเข้าใจ และสื่อสารมันจากความรู้สึก และไม่ต้องกังวลจนเกินไป ในคอร์สเรียนนี้เราจ ...

ศรีชัยยะพรกณก กิจเวชเจริญ (อ.บี)
ศรีชัยยะพรกณก กิจเวชเจริญ (อ.บี)
How to พูดอังกฤษยังไงให้เป๊ะ แบบไม่เน้นท่องจำ
ศรีชัยยะพรกณก กิจเวชเจริญ (อ.บี)

How to พูดอังกฤษยังไงให้เป๊ะ แบบไม่เน้นท่องจำ

ศรีชัยยะพรกณก กิจเวชเจริญ (อ.บี)

ต้องใช้ 100 เหรียญ

เครื่องมือผู้ปกครอง
ด้านการสร้างสรรค์ และนวัตกรรม
basic
2:00 ชั่วโมง

การซ่อมแซมของใช้ในชีวิตประจำวัน

อุปกรณ์ของใช้ในบ้านเมื่อใช้ไประยะหนึ่งอาจชำรุดเสียหายได้ ถ้าเรารู้จักวิธีซ่อมแซมจะทำให้สามารถนำกลับมาใช้ได้อีกซึ่งเป็นการประหยั ...

Starfish Academy
Starfish Academy
การซ่อมแซมของใช้ในชีวิตประจำวัน
Starfish Academy

การซ่อมแซมของใช้ในชีวิตประจำวัน

Starfish Academy
การดูแลสุขภาพกายและจิตใจ
ด้านการคิดอย่างมีวิจารณญาณ และทักษะในการแก้ปัญหา
basic
2:00 ชั่วโมง

ฝึกเด็กเล็กเอาตัวรอดจากภัยในชีวิตประจำวัน

ภัยในชีวิตประจำวันเป็นสิ่งที่ไม่คาดคิดที่อาจเกิดขึ้นได้กับเด็กๆ ของเรา ดังนั้นผู้ปกครองหรือคุณครูควรสอนตั้งแต่เด็กเล็กๆ เพื่อให้เด็กมี ...

Starfish Academy
Starfish Academy
ฝึกเด็กเล็กเอาตัวรอดจากภัยในชีวิตประจำวัน
Starfish Academy

ฝึกเด็กเล็กเอาตัวรอดจากภัยในชีวิตประจำวัน

Starfish Academy
1179 ผู้เรียน
พัฒนาการเด็ก
การรู้จักตนเอง
basic
2:00 ชั่วโมง

พัฒนาการด้านร่างกายสำคัญอย่างไร

เรียนรู้ความสำคัญ ตัวอย่างกิจกรรมที่ช่วยส่งเสริมพัฒนาการด้านร่างกาย แนวทางการจัดประสบการณ์และการประเมินพัฒนาการด้านร่า ...

Starfish Academy
Starfish Academy
พัฒนาการด้านร่างกายสำคัญอย่างไร
Starfish Academy

พัฒนาการด้านร่างกายสำคัญอย่างไร

Starfish Academy
6556 ผู้เรียน

Related Videos

Starfish Trend Talk | EP.2 | : คำพูดกดทับที่ครูและผู้ปกครองไม่ควรใช้กับเด็ก
41:00
Starfish Academy

Starfish Trend Talk | EP.2 | : คำพูดกดทับที่ครูและผู้ปกครองไม่ควรใช้กับเด็ก

Starfish Academy
175 views • 2 ปีที่แล้ว
Starfish Trend Talk | EP.2 | : คำพูดกดทับที่ครูและผู้ปกครองไม่ควรใช้กับเด็ก
เลี้ยงลูกแบบไหน ไม่ทำให้พี่น้องทะเลาะกัน
34:03
Starfish Academy

เลี้ยงลูกแบบไหน ไม่ทำให้พี่น้องทะเลาะกัน

Starfish Academy
34 views • 1 ปีที่แล้ว
เลี้ยงลูกแบบไหน ไม่ทำให้พี่น้องทะเลาะกัน
การเดินทางของแม่ เมื่อฉันเป็น “พื้นที่ปลอดภัยของบ้าน”
30:16
Starfish Academy

การเดินทางของแม่ เมื่อฉันเป็น “พื้นที่ปลอดภัยของบ้าน”

Starfish Academy
77 views • 1 ปีที่แล้ว
การเดินทางของแม่ เมื่อฉันเป็น “พื้นที่ปลอดภัยของบ้าน”
สอนลูกรู้จักรักและเคารพสิทธิของตนเอง
08:32
Starfish Academy

สอนลูกรู้จักรักและเคารพสิทธิของตนเอง

Starfish Academy
359 views • 2 ปีที่แล้ว
สอนลูกรู้จักรักและเคารพสิทธิของตนเอง