รับมืออย่างไรกับการเรียนรู้ที่เปลี่ยนแปลงไป คุยกับคุณครู 5 ท่านในยุคใหม่ของการเรียนรู้

ในยุคที่เทคโนโลยีและสังคมเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ระบบการศึกษาก็ต้องปรับตัวตามไปด้วย คุณครูเป็นบุคคลสำคัญที่ต้องเผชิญกับความท้าทายในการนำพานักเรียนให้ก้าวไปข้างหน้า บทความนี้จะพาไปพูดคุยกับคุณครู 5 ท่านจากหลากหลายบริบทเกี่ยวกับวิธีการปรับตัวและแนวทางการสอนในยุคที่การเรียนรู้เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว

1. คุณครูสิราลักษณ์ ธนะเกียรติกุล 

เมื่อพูดถึงการเปลี่ยนแปลงของการเรียนรู้ในยุคปัจจุบัน คุณครูสิราลักษณ์ ธนะเกียรติกุล ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านแม่คะ สพป.เชียงใหม่ เขต 3 มองว่าการสร้างเครือข่ายการเรียนรู้เป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยให้ครูสามารถพัฒนาตนเองและนักเรียนได้อย่างมีประสิทธิภาพ เธอกล่าวว่า "การสร้างเครือข่ายการเรียนรู้เป็นสิ่งที่จำเป็น เพราะเราจะได้วิธีการและแนวทางที่หลากหลาย เพื่อนำมาสร้างสรรค์ และพัฒนางานต่าง ๆ ให้มีประสิทธิภาพ"

สำหรับเธอ การเรียนรู้ไม่ได้จำกัดอยู่เพียงแค่ภายในโรงเรียน แต่ต้องเปิดรับมุมมองใหม่ๆ จากครูคนอื่น นักวิชาการ และแม้กระทั่งเทคโนโลยีการศึกษาที่สามารถช่วยให้การเรียนการสอนมีคุณภาพยิ่งขึ้น เธอเน้นย้ำถึงความสำคัญของการแบ่งปันความรู้และประสบการณ์ระหว่างครูผ่านแพลตฟอร์มออนไลน์ การอบรมเชิงปฏิบัติการ และการประชุมวิชาการ ซึ่งเป็นปัจจัยที่ช่วยให้ครูสามารถปรับตัวเข้ากับการเปลี่ยนแปลงได้ดีขึ้น

เธอเชื่อว่าการเปลี่ยนแปลงของยุคสมัยทำให้ครูต้องเปิดรับการเรียนรู้ใหม่ ๆ และสร้างสังคมแห่งการเรียนรู้ที่สามารถพัฒนาไปพร้อมกัน การเชื่อมโยงเครือข่ายจึงเป็นปัจจัยที่ช่วยให้เกิดการเปลี่ยนแปลงที่มีคุณภาพและส่งผลดีต่อทั้งคุณครูและนักเรียนในระยะยาว เรียกว่าเป็นเทคนิคที่เธอใช้ในช่วงการเปลี่ยนแปลงที่ผ่านมาเลยก็ว่าได้

2. คุณครูพงศกร หนูนันท์ 

สำหรับคุณครูพงศกร หนูนันท์ หัวหน้างานวิทยฐานะฯ โรงเรียนไทรโยคมณีกาญจน์วิทยา สพม.กาญจนบุรี การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในยุคสมัยนี้ไม่ได้หมายถึงการละทิ้งวิธีการสอนแบบเดิมเสียทีเดียว แต่เป็นการปรับให้เข้ากับสถานการณ์และความต้องการของผู้เรียนในปัจจุบัน ครูต้องสามารถผสมผสานแนวทางการสอนที่เป็นระบบและมีคุณภาพ

สำหรับเขาการเรียนรู้ที่ดีจึงเกิดขึ้นได้ทุกที่ แม้ในช่วงที่มีการเปลี่ยนแปลง แต่จะเกิดขึ้นได้จริงๆ ก็ต่อเมื่อมีการเตรียมการแผนการจัดการเรียนรู้มีคุณค่า” และมีการ “ปฏิบัติจริง" เขากล่าว

3. นางมุกดา คำวินิจ

คุณครูมุกดา คำวินิจ เชื่อว่าการสร้างชุมชนแห่งการเรียนรู้เป็นกุญแจสำคัญที่จะช่วยให้ครูและนักเรียนสามารถก้าวผ่านอุปสรรคและการเปลี่ยนแปลงต่างๆ ไปได้ สำหรับเธอ "การสร้างชุมชนแห่งการเรียนรู้ แบ่งปัน แลกเปลี่ยน ช่วยเหลือซึ่งกันและกัน จะทำให้เราเป็นคนที่มีศักยภาพมากยิ่งขึ้น" เพราะการเรียนรู้ไม่ได้เกิดขึ้นเฉพาะในห้องเรียนเท่านั้น แต่เกิดจากปฏิสัมพันธ์ระหว่างนักเรียน ครู ผู้ปกครอง และชุมชนที่อยู่รอบตัวเรา 

เมื่อครูสามารถสร้างบรรยากาศที่เอื้อต่อการเรียนรู้ นักเรียนก็จะรู้สึกปลอดภัย กล้าที่จะแสดงความคิดเห็น และเปิดรับความรู้ใหม่ๆ ตลอดจนก้าวข้ามผ่านปัญหาและอุปสรรคต่างๆ ไปได้อย่างเต็มที่

เธอมองว่าครูต้องทำหน้าที่เป็นผู้สนับสนุนและกระตุ้นให้นักเรียนสามารถพัฒนาทักษะของตนเองได้ ทั้งด้านการคิดวิเคราะห์และการนำความรู้ไปใช้ในชีวิตจริง ตลอดจนสร้างเครือข่ายระหว่างโรงเรียนและชุมชนที่ให้ประโยชน์ทั้งในช่วงเวลาปกติและในช่วงเวลาที่อาจมีวิกฤต 

4. อาจารย์โยโกะ เตรูย่า 

สำหรับอาจารย์โยโกะ เตรูย่า รองประธานมูลนิธิสตาร์ฟิชเอ็ดดูเคชั่น เชื่อว่าการเปลี่ยนแปลงของการเรียนรู้ในยุคดิจิทัลไม่เพียงแต่เกี่ยวข้องกับเทคโนโลยี แต่ยังเกี่ยวข้องกับแนวคิด วัฒนธรรมองค์กร และวิธีการทำงานเชิงบวกที่ช่วยให้บุคลากรสามารถปรับตัวและเติบโตได้อย่างแท้จริง

"ปลดล็อกศักยภาพองค์กร ยุคดิจิทัล ด้วยวัฒนธรรมแห่งการยอมรับความคิดต่าง เรียนรู้จากผิดพลาด และทำงานเชิงบวก" เธอกล่าว

สำหรับอาจารย์โยโกะ การเปลี่ยนแปลงของการเรียนรู้ในยุคนี้จำเป็นต้องอาศัยการเปิดรับความคิดเห็นที่หลากหลาย สนับสนุนการทำงานที่เรียนรู้จากความผิดพลาด ไม่กลัวความล้มเหลว และไม่กลัวที่จะลองผิดลองถูก การทำงานเชิงบวกไม่ได้หมายความว่าทุกอย่างต้องสวยงามหรือเป็นบวกเสมอไปแต่คือการล้มแต่ก็ยังสามารถลุกขึ้นมาใหม่ เพื่อต่อสู้กับวิกฤตหรือปัญหาต่างๆ ไปได้ด้วยดี

การเปิดโอกาสให้เกิดการเรียนรู้จากความผิดพลาดยังช่วยให้บุคลากรสามารถปรับปรุงตนเองและสร้างสรรค์แนวทางใหม่ ๆ ที่เกิดผลดีต่อการศึกษา และสำหรับเธอ การสร้างบรรยากาศการทำงานที่เชื่อมั่นในศักยภาพของกันและกันยังเป็นสิ่งสำคัญ ไม่ว่าจะเป็นในระดับองค์กร หรือในห้องเรียนระหว่างครูกับนักเรียน ซึ่งถือเป็นหัวใจสำคัญโดยธรรมชาติในยุคแห่งการเปลี่ยนแปลงที่หากบุคลากรไม่เชื่อใจกัน หรือนักเรียนไม่เห็นถึงความสำคัญหรือศักยภาพของคุณครูแล้ว การเปลี่ยนแปลง พัฒนา หรือปรับเปลี่ยนต่างๆ ก็เป็นไปได้ยาก

5. นายดำรง มาตี๋ 

ท้ายสุดสำหรับนายดำรง มาตี๋ ผู้อำนวยการสถานศึกษา โรงเรียนพุทธิโศภน สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเชียงใหม่ เขต 1 เชื่อว่าการเป็นผู้นำในยุคปัจจุบันนี้ไม่ใช่เพียงแค่การบริหารโรงเรียนอีกต่อไป แต่ยังต้องผู้นำที่เข้าใจการเรียนรู้และการปรับตัวให้ทันกับความเปลี่ยนแปลงในปัจจุบัน 

เขามองว่าการศึกษายุคใหม่ต้องการผู้นำที่ยืดหยุ่น พร้อมเผชิญความท้าทาย และสามารถนำพาทีมไปสู่การเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ "ผู้นำจะต้องเรียนรู้เท่าทันการเปลี่ยนแปลงของโลก ต้องยืดหยุ่น ปรับตัวอย่างสมดุล มีภาวะผู้นำ สื่อสารอย่างชาญฉลาดเพื่อสร้างทีมเรียนรู้ และมีความเชื่อมั่นว่า ไม่ปรับเราล้าหลัง ไม่เปลี่ยนเราสูญพันธุ์ การทำแบบค่อยเป็นค่อยไปเพื่อมุ่งผลสัมฤทธิ์นั้น ไม่มีอยู่จริง" เขากล่าว

สำหรับนายดำรง การเรียนรู้จึงไม่ได้เป็นเพียงเรื่องของนักเรียนเท่านั้น แต่ยังเป็นเรื่องของคุณครูครูและบุคลากรทางการศึกษาที่ล้วนต้องเรียนรู้และเปิดใจต่อสิ่งต่าง ๆ ไปพร้อม ๆ กัน การเปิดรับแนวคิดใหม่ๆ หรือการใช้เทคโนโลยีใหม่ ๆ ในการสอน และการสื่อสารกับทีมงานอย่างมีประสิทธิภาพ เป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้โรงเรียนสามารถก้าวทันยุคดิจิทัลและตอบสนองต่อความต้องการของนักเรียนในปัจจุบันได้อย่างดี

บทสรุป (Key Takeaway)

จากบทสัมภาษณ์ของคุณครูทั้ง 5 ท่าน กล่าวได้ว่าเราได้เห็นถึงแนวทางที่หลากหลายในการปรับตัวและพัฒนาการสอนให้เหมาะสมกับยุคสมัยที่เปลี่ยนแปลงกันเลยทีเดียว แต่ละท่านสะท้อนให้เห็นว่าการเรียนรู้ไม่ได้หยุดอยู่นิ่งและการศึกษาในอนาคตก็ยังต้องการความยืดหยุ่น ความสร้างสรรค์ และการใช้เทคโนโลยีให้เกิดประโยชน์สูงสุด แต่เหนือสิ่งอื่นใด ก็คือการใช้ความสามารถที่มีในการปรับเปลี่ยนและเปลี่ยนแปลงให้ทันต่อยุคสมัย เพื่อให้การศึกษาเป็นสิ่งที่ตอบโจทย์ ส่งเสริม และตรงต่อความต้องการของผู้เรียน ตลอดจนคุณครูผู้สอนอย่างแท้จริง