ดนตรี กับ (การบำบัด) ชีวิต 2
![วนัชพร พิพัฒน์ธนวงศ์](/media/thumb/84988/15/2063049599.png)
เมื่อบทความที่แล้วได้คุยกับท่านผู้อ่านว่า การรับบริการดนตรีบำบัดนั้น ผู้รับบริการไม่จำเป็นต้องเล่นดนตรีเป็น และการบำบัดไม่ใช่การกระทำอย่างง่าย เช่น ให้ฟังเพลง หรือเล่นดนตรีออกมาแล้วทำให้เกิดความผ่อนคลายสนุกสนาน หากยังมีวิธีการอื่น ๆ อีกมากมายที่ลึกซึ้ง เป็นระบบ และผู้บำบัดต้องอาศัยการฝึกฝน
กระบวนการสำคัญของดนตรีบำบัด คือ การเข้าใจปัญหาพัฒนาการแต่ละด้านของผู้รับบริการ จนนำไปสู่การวางแผน และปฏิบัติการบำบัดอย่างเหมาะสมกับบุคคลนั้น เพื่อนำไปสู่เป้าหมายทั่วไปของจิตบำบัด แน่นอนว่าต้องเป็น non-musical goals กล่าวคือ ดนตรีบำบัดใช้ดนตรีเป็น “สื่อกลาง” ทว่าเป้าหมายนั้นไม่ใช่เพื่อการเล่นดนตรีให้ได้ดีมีทักษะ หากเป็น “เป้าหมายแห่งการสร้างสัมพันธภาพเชิงการบำบัดระหว่างผู้บำบัดและผู้รับบริการ และการพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้รับบริการ”
แล้วเราจะเสริมสัมพันธภาพเชิงการบำบัดได้อย่างไร... สัมพันธภาพระหว่างผู้บำบัดและผู้รับบริการเป็นสิ่งสำคัญที่ต้องทำให้เกิดขึ้น ลองนึกถึงตอนมีคนแปลกหน้ายื่นกลองให้เราตี เราก็อาจจะงงๆ กลัว หรือไม่ไว้ใจ เช่นเดียวกับจิตบำบัด นอกจากนักดนตรีบำบัดจะต้องมีทักษะในการใช้ดนตรีเป็นสื่อกลางแล้ว คุณลักษณะที่ผู้บำบัดพึงมี คือ ความไวต่อความรู้สึก การรักษาความลับหรือเรื่องราวส่วนตัวของผู้รับบริการ และการให้ความปรารถนาดีอย่างไม่มีเงื่อนไข หากผู้บำบัดสามารถถ่ายทอดสิ่งดังกล่าวไปยังผู้รับบริการได้ ความไว้เนื้อเชื่อใจต่อผู้บำบัดจะเกิดขึ้น จนอาจส่งผลดีต่อความร่วมมือ และประสิทธิภาพของการบำบัดด้วย
นอกจากสัมพันธภาพเชิงการบำบัดที่ต้องสร้างแล้ว ขั้นต่อไปคือการพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้รับบริการ นั้นคือ การแก้ไข หรือส่งเสริมพัฒนาการเป้าหมายที่บกพร่อง โดยจะขอยกตัวอย่างกิจกรรมตามพัฒนาการ ดังนี้
- ด้านร่างกาย - การเล่นดนตรี การเคลื่อนไหวประกอบเพลง เพื่อการฝึกกล้ามเนื้อมัดใหญ่-เล็ก เพิ่มความแข็งแรงคงทน ช่วยเรื่องท่าทางและการทรงตัว
- การสื่อสาร - การร้องเพลงนิทาน เพื่อฝึกการออกเสียง การหายใจ การควบคุมปาก การพูดคุยโต้ตอบ
- ด้านอารมณ์และสังคม – การเล่นดนตรีแบบด้นสด เกมกลุ่มเกี่ยวกับดนตรี เพื่อการสังเกตอารมณ์และส่งเสริมการเรียนรู้อยู่กับสังคม
- ด้านปัญญา – การใช้เพลงประกอบการสอนหนังสือ การใช้การเล่นเครื่องดนตรีเพื่อฝึกทักษะต่าง ๆ เช่น การระบุตำแหน่ง เป็นต้น
- ด้านการรับรู้ - การเล่นดนตรี ช่วยกระตุ้นประสาทสัมผัสต่าง ๆ เช่น การได้ยิน (เสียงเพลง) การมองเห็น (โน้ตเพลง) และการสัมผัสพื้นผิว (เครื่องดนตรี)
ก่อนจะเริ่มทำดนตรีบำบัด ท่านผู้อ่านจะเห็นว่า “เป้าหมายและกระบวนการ” ของมันเป็นสิ่งสำคัญยิ่งที่ผู้บำบัดทุกคนควรตระหนักไว้ “เพื่อประสิทธิภาพการบำบัดและผลประโยชน์สูงสุดต่อตัวผู้รับบริการ”
รายการอ้างอิง:
1.หนังสือ “สร้างชีวิตใหม่ คู่มือจิตบำบัดและการให้คำปรึกษาแนว Humanistic – Existential – Experiential” ของ ศาสตราจารย์ พญ. อุมาพร ตรังคสมบัติ
2.whmusictherapy.com/about-music-therapy/
3.ภาพประกอบจาก pexels.com
Related Courses
การพัฒนาสุขภาวะกาย
คอร์สนี้จะทำให้ได้เรียนรู้ถึงและเข้าใจการสร้างสุขภาพกายที่ดีสำหรับเด็กประถมศึกษา เพราะสุขภาพกายมีความสำคัญต่อการเรียนรู้ของเด็กๆ
![Starfish Academy](/media/thumb/1703/15/1703-1804697032.png)
![การพัฒนาสุขภาวะกาย](/media/thumb/365366/1/1027428035.png)
![Starfish Academy](/media/thumb/1703/15/1703-1804697032.png)
แนะนำหลักสูตร well being
คอร์สเรียนนี้จะชวนให้ทุกคน กลับมาดูแลสุขภาพกายและสุขภาพจิตของเด็กๆ กันนะคะ เพราะทั้งสองเรื่องนี้ จะเป็นประโยชน์โดยตรง ...
![แนะนำหลักสูตร well being](/media/thumb/443660/1/276995685.png)
พัฒนาการด้านร่างกายสำคัญอย่างไร
เรียนรู้ความสำคัญ ตัวอย่างกิจกรรมที่ช่วยส่งเสริมพัฒนาการด้านร่างกาย แนวทางการจัดประสบการณ์และการประเมินพัฒนาการด้านร่า ...
![Starfish Academy](/media/thumb/1703/15/1703-1804697032.png)
![พัฒนาการด้านร่างกายสำคัญอย่างไร](/media/thumb/443611/1/1591234732.png)
![Starfish Academy](/media/thumb/1703/15/1703-1804697032.png)
พัฒนาการด้านอารมณ์สำคัญอย่างไรกับเด็กปฐมวัย
บทเรียนนี้ผู้เรียนจะได้เรียนรู้ความสำคัญของพัฒนาการ สมรรถนะตามวัย กิจกรรมที่ส่งเสริมพัฒนาการทางด้านอารมณ์ เน้นการทำกิจกรร ...
![Starfish Academy](/media/thumb/1703/15/1703-1804697032.png)
![พัฒนาการด้านอารมณ์สำคัญอย่างไรกับเด็กปฐมวัย](/media/thumb/443955/1/634914875.png)
![Starfish Academy](/media/thumb/1703/15/1703-1804697032.png)
Related Videos
![ปรับพฤติกรรมอย่างไร เมื่อลูกฉันกลายเป็นเด็กเกเร](https://img.youtube.com/vi/Kaa0ctmY9NM/mqdefault.jpg)
![Starfish Academy](/media/thumb/1703/15/1703-1804697032.png)
ปรับพฤติกรรมอย่างไร เมื่อลูกฉันกลายเป็นเด็กเกเร
![ตอนที่ 2 ก้าวแรก เมื่อลูกเป็นเด็กพิเศษ](https://img.youtube.com/vi/afDEXrzxZEI/mqdefault.jpg)
![สถาบันแห่งชาติเพื่อการพัฒนาเด็กและครอบครัว มหาวิทยาลัยมหิดล](/media/thumb/3180/15/3180-253500014.png)
ตอนที่ 2 ก้าวแรก เมื่อลูกเป็นเด็กพิเศษ
![นวัตกรรมการเรียนการสอนระดับปฐมวัยบ้านปลาดาว](https://img.youtube.com/vi/AmzCvPSRMkw/mqdefault.jpg)
![โรงเรียนปลาดาว](/media/thumb/630524/15/586977927.png)