5 แนวทางของผู้บริหาร สร้างแรงบันดาลใจให้คุณครู

ผู้บริหารสถานศึกษามีบทบาทมากมาย แต่บทบาทที่สำคัญมากที่สุด คือ การให้คุณครูมีส่วนร่วม สร้างแรงบันดาลใจให้คุณครูและและสร้างแรงจูงใจให้นักเรียน มีการศึกษาวิจัยค้นพบว่า พฤติกรรมของผู้นำมีผลกระทบอย่างมีนัยสำคัญต่อครู เพราะเมื่อผู้บริหารสถานศึกษาส่งเสริมและให้คุณค่าแก่คุณครูของตนเอง คุณครูก็จะให้คุณค่าและส่งเสริมเชิงบวกให้แก่นักเรียนเช่นเดียวกัน แต่จะเป็นผู้บริหารที่สร้างการมีส่วนร่วมและแรงบันดาลใจให้คุณครูได้อย่างไร บทความนี้ได้สกัด 5 แนวทางมาให้ผู้บริหารทุกคนทดลองฝึกฝนกัน 

1.การรับฟัง การเป็นผู้รับฟังที่ดี ต้องการการฝึกฝนความอดทนมากกว่าการที่เราเป็นผู้พูด ดั่งวลีที่บอกว่า “คนเรามีสองหู หนึ่งปาก เพราะเหตุผลนี้” การเข้าไปรับฟังอย่างแท้จริงถึงสิ่งที่คุณครูพูด เช่น คุณครูพูดถึงกันและกันว่าอย่างไร คุณครูให้คุณค่าตัวเองและเพื่อนอย่างไร นอกจากนี้ เวลาผู้บริหารรับฟังคุณครู ขอให้ตั้งคำถามในสิ่งที่ได้ฟัง ดังนี้ 

• คุณครูใช้คำว่า “พวกเรา” หรือมองเห็นภาพรวมเป็นทีมมากกว่าพูดถึงแต่ตัวเองหรือเปล่า
• คุณครูนึกถึงเพื่อนครูด้วยกันหรือเปล่า เวลาที่เกิดปัญหาต่างๆ ได้มีการแลกเปลี่ยนองค์ความรู้ หรือความเชี่ยวชาญที่จะช่วยให้การทำงานนั้นง่ายขึ้นได้หรือไม่ 
• เมื่อนักเรียนเกิดปัญหา คุณครูทุกท่านได้เข้ามาร่วมกันแก้ไขปัญหานี้หรือเปล่า 

ในบทบาทของผู้บริหารสถานศึกษา ต้องพยายามสร้างบรรยากาศของความเป็นหนึ่งเดียวกัน โดยการให้คำว่า “ที่นี่คือโรงเรียนของพวกเรา/ นักเรียนทุกคนคือนักเรียนของเรา / ชุมชนนี้คือชุมชนของเรา” เป็นต้น 

2. ยกเลิกวัฒนธรรมของการแข่งขัน บางครั้งการแข่งขันอาจจะเกิดขึ้นโดยที่เราไม่ได้ตั้งใจ แต่การแข่งขันสามารถทำลายความหวังและความร่วมมือร่วมใจของคุณครูได้ นี่จึงเป็นเหตุผลที่เราไม่ชอบจัดงาน “ครูดีเด่นประจำเดือน” หรือการแข่งขัน “ครูดีตามระดับชั้น” ดังนั้น สิ่งที่ผู้บริหารสามารถทำได้ คือ การให้ฟีดแบ็กและสวัสดิการที่มีประโยชน์ต่อคุณครูทุกคน เช่น ผู้บริหารสามารถแสดงความขอบคุณคุณครูเป็นรายบุคคลได้ หรือให้เกียรติบัตรคุณครูในการเข้าร่วมอบรมจากกิจกรรมต่างๆ หรือแม้แต่จัดสวัสดิการข้าวกลางวันฟรีให้แก่คุณครูทุกคน เป็นต้น

3. สื่อสาร “ความคาดหวัง” ด้วยความระมัดระวัง ข้อควรระวังสำหรับผู้บริหารในการสร้างแรงบันดาลใจให้แก่คุณครู คือการใช้ภาษาที่เหมาะสม ระวังการใช้ภาษาที่ “เจ้ากี้เจ้าการ” หรือ “ออกคำสั่ง” คุณครูมากจนเกินไป ยกตัวอย่างการสื่อสารความคาดหวังที่ส่งผลดีต่อคุณครู

4. สร้างความเชื่อที่แข็งแรงจากตัวตนและความรู้สึกด้านใน เมื่อผู้บริหารเกิดความรู้สึกอย่างไร ก็ย่อมส่งผลต่อความรู้สึกของคุณครูด้วยเช่นกัน หากผู้บริหารเชื่อว่าเราสามารถเปลี่ยนแปลงนักเรียนและโรงเรียนของเราได้ คุณครูก็จะมีความเชื่อแบบนั้นด้วย โดยเราสามารถสื่อสารความเชื่อของเราออกไปให้ทุกคนได้รับรู้อย่างสาธารณะได้ เช่น

• นักเรียนส่วนใหญ่มีผลสัมฤทธิ์ทางการทดสอบมาตรฐานเกินความคาดหมาย
• นักเรียน 80% มีส่วนร่วมในกิจกรรมนอกห้องเรียน
• สร้างสิ่งอำนวยความสะดวกให้แก่นักเรียน และสนับสนุนกิจกรรมนอกห้องเรียน

5. สร้างคุณครูให้มีตัวตนและมีคุณค่า คุณครูหลายๆ ท่านอาจจะไม่ชอบให้มีการติดตามการทำงานตลอดเวลา แต่เชื่อว่าคุณครูทุกท่านจะรู้สึกดีหากได้รับการชื่นชมผลงานจากผู้บริหาร แต่ต้องบอกว่าผู้บริหารจะต้องไม่ใช้วิธีการสร้างวัฒนธรรมของการแข่งขัน แต่เป็นการให้รางวัลและสร้างแรงบันดาลใจในรูปแบบอื่น เช่น การเลี้ยงอาหารคุณครู การเขียนหรือกล่าวขอบคุณ การส่งการ์ดให้คุณครูในวันสำคัญต่างๆ เพื่อให้คุณครูเกิดความเชื่อมั่นใจตัวเองว่าสามารถสร้างผลลัพธ์ที่ดีแก่นักเรียนได้ 

การเติบโตของนักเรียนจะเกิดขึ้นได้ ก็เพราะมีครูที่เชื่อมั่นในบทบาทของตัวเอง ดังนั้น ผู้บริหารจึงเป็นคนสำคัญที่จะส่งพลังใจ สร้างแรงบันดาลใจให้คุณครูกลายเป็นบุคคลที่สำคัญต่อการพัฒนานักเรียน 

แปลและอ้างอิง

First, Engage the Teachers: A Principal’s Role in Cultivate Staff Motivation https://shorturl.at/btvFG